Phần thô, theo cách hiểu nói chung là phần móng cùng bể ngầm, các hệ thống kết cấu chịu lực (khung, cột, dầm, sàn bêtông), mái bêtông, cầu thang đã đổ bản và xây bậc, hệ thống tường bao che và ngăn chia chưa trát (tô). Đây cũng là “điểm dừng lại” ở các hạng mục công trình nhà chia lô, biệt thự trong nhiều dự án đô thị mới, dự án khu nhà ở. Chủ đầu tư dự án sẽ thi công đến phần đó; còn lại do khách hàng tự hoàn thiện nốt theo nhu cầu và túi tiền của riêng mình.
Phần thô trong xây dựng, nói một cách ngắn gọn là có các nội dung công việc chính như sau: làm ván khuôn; gia công thép + lắp dựng; đổ bêtông; xây khối xây gạch. Đây là những công việc rất nặng nhọc, thi công trong môi trường khó khăn (thường là ngoài trời). Và đây cũng là công việc đòi hỏi kỹ thuật cao, cần những kiến thức – đặc biệt là kết cấu xây dựng; đòi hỏi sự tính toán chu đáo, cẩn thận, khoa học.
Việc xây các khối xây cũng tương tự, mặc dù có “dễ” hơn hạng mục bêtông một chút. Xây đúng, chính xác, thẳng, vuông… đảm bảo quy cách cấu tạo khối xây cũng không dễ, phải biết tính toán để không trùng mạch, không nhỡ viên… thường phải thợ lâu năm có kinh nghiệm mới làm tốt.
Sự quan trọng khi xây dựng phần thô
Phần thô là tiền đề quan trọng cho tất cả các quy trình, hạng mục, các bộ môn thi công sau này. Phần thô càng tốt, càng chuẩn, càng chính xác thì những phần sau thi công càng thuận tiện, càng tiết kiệm chi phí và thời gian, giảm thiểu ảnh hưởng tiêu cực đến công trình (như đục phá, chỉnh sửa…)
Phần thô – đặc biệt là bêtông càng chính xác, càng chuẩn càng tốt. Việc trát lại một bức tường, lát lại một ô sàn… đơn giản và đỡ tốn kém hơn nhiều so với việc phải “xử lý” bêtông nếu như không đảm bảo chất lượng hay kích thước của cấu kiện sau khi tháo dỡ ván khuôn (cốppha).
Thi công phần thô. Nên hiểu rằng đây là nội dung quan trọng nhất. Ngôi nhà có thể được sửa chữa, thay đổi vật liệu bề mặt, thiết bị, màu sắc… bởi thời gian. Nhưng phần thô không thay đổi được, khó thay đổi. Mà phần thô càng chắc, càng chuẩn… thì việc điều chỉnh phần hoàn thiện càng không khó.
Từ bản vẽ, ra đến công trình thực tế, nhiều khi ta thấy giống, thấy đúng mà không biết được còn bao điều đang ẩn sâu trong đó!
Xây dựng phần thô
Phần thô là tiền đề quan trọng cho tất cả các quy trình, hạng mục, các bộ môn thi công sau này, vì thế nó cần được tính toán một cách kĩ lưỡng.. Phần thô càng tốt, càng chuẩn, càng chính xác thì những phần sau thi công càng thuận tiện, càng tiết kiệm chi phí và thời gian, giảm thiểu ảnh hưởng tiêu cực đến công trình (như đục phá, chỉnh sửa…). Nếu tính toán kỹ, khi thi công phần thô sẽ làm cho các nội dung sau thuận lợi chính xác. Ngược lại, cứ làm ào ào với cách nghĩ: rồi hoàn thiện sẽ xử lý được hết; thì có thể hậu quả sẽ khôn lường.
Các công đoạn trong xây dựng phần thô
Phần thô trong xây dựng dân dụng, nói một cách ngắn gọn là có các nội dung công việc chính như sau: làm ván khuôn; gia công thép + lắp dựng; đổ bêtông; xây khối xây gạch. Đây là những công việc rất nặng nhọc, thi công trong môi trường khó khăn (thường là ngoài trời). Và đây cũng là công việc đòi hỏi kỹ thuật cao, cần những kiến thức – đặc biệt là kết cấu xây dựng; đòi hỏi sự tính toán chu đáo, cẩn thận, khoa học.
Thời điểm kết thúc phần nền móng cũng là thời điểm bắt đầu việc xây dựng phần khung nhà. Khung nhà được hiểu là bao gồm toàn bộ hệ khung kết cấu bê tông cốt thép và hệ thống tường bao, tường ngăn chia của nhà.
Một hệ khung nhà bao giờ cũng bao gồm 5 thành phần chính: cột nhà (để truyền lực xuống đất), dầm nhà (hay đà, dùng để kết nối và truyền lực xuống các đầu cột), bản sàn (hay tấm, được đổ gối lên các hệ dầm, là nơi nâng đỡ các vật thể trong nhà), tường nhà (gồm tường bao và tường ngăn chia, được xây bằng gạch), và cầu thang, là bộ phận kết nối giữa các tầng nhà.
Việc thực hiện xây dựng phần khung nhà cũng như khi làm móng bao gồm các công việc chính là: đan thép, ghép cốp pha, đổ và đầm bê tông, chờ bê tông ngưng kết, rút cốp pha, xây tường. Công việc này không đơn giản nhưng cũng chẳng phức tạp, chỉ cần lưu ý một số điểm chính:
Việc đan thép phải theo đúng chỉ định của bản vẽ kết cấu, đúng chủng loại và độ dài của các cấu kiện thép.
Việc ghép cốp pha cần thực hiện theo đúng quy chuẩn công trình xây dựng về lựa chọn gỗ cốp pha, kết nối các cốp pha thật chặt và gọn gàng.
Việc đổ đầm bê tông có thể thực hiện thủ công bằng máy trộn bê tông, hoặc thực hiện bằng xe trộn bê tông chuyên dụng, bơm bê tông bằng vòi bơm tùy vào đơn vị thi công. Tuy nhiên, quá trình trộn cần lưu ý đúng tỷ lệ giữa giữa các chất liệu để có một hỗn hợp đạt tiêu chuẩn. Khi đầm bê tông thì yêu cầu phải đầm đều tay.
Việc rút cốp pha cần lưu ý sao cho thời gian ngưng kết của bê tông phải đủ ngày, không nên vì tiến độ gấp gáp mà rút cốp pha sớm, gây ra nhiều tai nạn sập bê tông đáng tiếc.
Việc xây tường cần lưu ý xây làm sao cho thẳng, mạch đều. Trong quá trình xây cần liên tục kiểm tra độ thẳng bằng quả dọi. Vữa xây cần trộn đúng tỷ lệ, đảm bảo độ kết dính và chống nước thẩm thấu qua.
Qua đây, chúng ta có thể thấy được tầm quan trọng của phần thô trong xây dựng nhà ở và việc xem nhẹ phần thô, đặc biệt là sai xót trong khâu thi công và bảo dưỡng bê tông là vấn đề không hiếm trong thực tế. Có những ngôi nhà với vẻ bề ngoài thật mỹ mãn, chau chuốt nhưng ẩn sau bên trong đó là những dấu hiệu, những căn bệnh tiềm ẩn nằm sâu bên trong ngôi nhà.
Hoàn thiện nhà đã xây thô
Hoàn thiện nhà đã xây thô là công việc đòi hỏi tính thẩm mỹ và tính chuyên nghiệp cao. Sau khi xong phần thô, người ta có thể che khuyết điểm và những thiếu sót bằng lớp hoàn thiện. Vì vậy mà công việc hoàn thiện nhà xây thô là rất quan trọng, nó giúp bạn có được một ngôi nhà như ý.
Nhà xây thô thường dừng lại ở các công việc như phần móng cùng bể ngầm, các hệ thống kết cấu chịu lực, mái bê tông, cầu thang đã đổ bản và xây bậc, hệ thống tường bao che và chưa trát. Do đó mà công việc hoàn thiện là hết sức quan trọng. Phần thô đòi hỏi chất lượng thì hoàn thiện đòi hỏi tính thẩm mỹ và chuyên nghiệp cao, nó quyết định vẻ đẹp hay sang trọng cho ngôi nhà.